در منظومه توسعه پایدار، یکی از مفاهیمی که همواره در سایه مانده اما اثرات آن ژرف و گسترده است، عدالت آموزشی است. این مفهوم، تنها به معنای حضور همگانی در مدارس نیست، بلکه به برابری در کیفیت آموزش، دسترسی به منابع یادگیری، فضای آموزشی امن و استاندارد و فرصت‌های برابر پیشرفت تحصیلی اشاره دارد.

در استان لرستان، عدالت آموزشی بیش از هر جای دیگر کشور، رنگ محرومیت به خود گرفته است. دانش‌آموزانی که در روستاهای دورافتاده، زیر سقف‌های لرزان مدارس کپری یا کانکسی تحصیل می‌کنند، هر روز با نابرابری‌هایی دست‌وپنجه نرم می‌کنند که نه به دلیل ناتوانی، بلکه به دلیل کم‌توجهی به حق اولیه آن‌ها برای “آموختن با عزت” رقم خورده است.

🔍 لرستان؛ جغرافیای نابرابر آموزش

بر پایه گزارش‌های رسمی، بیش از ۳۵ درصد مدارس لرستان نیازمند بازسازی فوری‌اند. کلاس‌هایی با دیوارهای نمور، سیستم گرمایشی خطرناک، تخته‌هایی فرسوده و نیمکت‌هایی که در برابر وزش باد هم می‌لرزند. چگونه می‌توان از کودکی در چنین فضایی انتظار آموختن، خلاقیت یا رقابت داشت؟

در بسیاری از مناطق کوهستانی استان، کودکان هر روز مسافت‌های طولانی را برای رسیدن به مدرسه طی می‌کنند؛ مدارسی که خود از حداقل امکانات بی‌بهره‌اند. نبود معلمان متخصص، کتاب‌های کمک‌آموزشی، آزمایشگاه، کتابخانه و حتی سرویس بهداشتی مناسب، از جمله موانعی است که عدالت آموزشی را در لرستان از حالت آرمانی به مسئله‌ای بحرانی بدل کرده است.

🏗️ مدرسه‌سازی؛ از آرمان تا اقدام

عدالت آموزشی بدون مدرسه‌ای ایمن و استاندارد ممکن نیست. در همین راستا، مشارکت برخی نهادها به‌ویژه بانک‌ها و خیرین مدرسه‌ساز طی سال‌های اخیر کورسوی امیدی برای مناطق محروم لرستان بوده است.

بانک‌هایی همچون ملی، کشاورزی، تجارت، رفاه کارگران، صادرات، قرض‌الحسنه مهر ایران و پاسارگاد با ورود به پروژه‌های مدرسه‌سازی، تجهیز کلاس‌ها و حتی تأمین بسته‌های آموزشی برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت، گامی مؤثر در جهت عدالت آموزشی برداشته‌اند.

اما واقعیت این است که حجم بحران بیشتر از تلاش‌های انجام‌شده است. عدالت آموزشی در لرستان نیازمند برنامه‌ای منسجم، بودجه‌ای هدفمند، و تعهدی اخلاقی و ملی است که مدرسه را نه صرفاً به‌عنوان ساختمان، بلکه به‌عنوان محور توسعه انسانی نگاه کند.

💡 عدالت آموزشی؛ تضمین امنیت ملی و اجتماعی آینده

نمی‌توان از توسعه پایدار سخن گفت، در حالی که در یکی از استان‌های مرکزی کشور، کودکانی با استعداد، تنها به دلیل شرایط جغرافیایی و اقتصادی، از حداقل فرصت‌ها برای پیشرفت محروم باشند. شکاف آموزشی امروز، تبعیض اجتماعی فرداست.

عدالت آموزشی در لرستان، نه‌فقط یک مطالبه محلی، بلکه بخشی از امنیت ملی است. اگر دانش‌آموزی به دلیل نبود تجهیزات یا معلم متخصص از تحصیل بازبماند، نه‌تنها آینده خود، که بخشی از آینده کشور از دست می‌رود.

🧭 پیشنهادهایی برای تحقق عدالت آموزشی در لرستان:

ایجاد بانک اطلاعاتی مدارس فرسوده استان با اولویت‌بندی در تخصیص بودجه نوسازی

افزایش مشارکت بانک‌ها و بنگاه‌های اقتصادی در طرح‌های مدرسه‌سازی به صورت متمرکز و هدفمند

توسعه زیرساخت‌های دیجیتال برای بهره‌مندی از آموزش آنلاین در مناطق صعب‌العبور

حمایت ویژه از معلمان مناطق محروم از طریق مشوق‌های مالی و امکانات رفاهی

توسعه برنامه‌های حمایتی دانش‌آموزان بی‌بضاعت از جمله بسته‌های تحصیلی، تبلت، لباس فرم و سرویس ایاب‌وذهاب

مدرسه، زیربنای عدالت و کرامت انسانی

عدالت آموزشی در لرستان بیش از هر زمان دیگری به عزم ملی، مشارکت نهادهای اقتصادی و تجدیدنظر در اولویت‌های توسعه‌ای کشور نیاز دارد. هر مدرسه‌ای که امروز ساخته می‌شود، فردایی را ایمن‌تر و برابرتر می‌سازد.

در یک جمله، مدرسه‌سازی در لرستان، نه تنها خدمت به آموزش، بلکه تضمین آینده‌ای بدون تبعیض است. وقت آن رسیده که عدالت آموزشی، نه شعار، بلکه سیاست باشد.

یاداشت :رضا محمد میرزایی 

نویسنده خبر:::

محمود داودی نژاد
محمود داودی نژاد
سردبیر