مِعماری یا مهرازی، فرایند برنامه‌ریزی، طراحی و ساخت ساختمان‌ها و دیگر سازه‌ها می‌باشد. معماری را همچنین می‌توان هنر و علم طراحی ساختمان‌هایی در نظر گرفت که در آن ویژگی‌هایی از قبیل زیبایی، هندسه، قدرت عاطفی و معنوی، محتوای هوشمندانه و پیچیدگی، کیفیت ساخت، راحتی، مصالح بادوام و دلپذیر، رنگ‌آمیزی و تزئینات، آرامش و پویایی، تناسب و مقیاس خوب در نظر گرفته شده‌است. در این یاداشت می خواهیم نگاهی به ” مقدمه‌ای بر معماری، از ایده تا اجرا ” اثر علی و محمد اسدی ” داشته باشیم.

به گزارش صدای منتقد٬کتاب مقدمه‌ای بر معماری از ایده تا اجرا نوشته‌ی علی اسدی و محمد اسدی، می‌کوشد مفهوم معماری را از نو تعریف کند، ابعاد و جوانب مختلف آن را توضیح دهد و عناصر وابسته به آن را تشریح نماید. این کتاب به اهداف طراحی و کانسپت و ابزارهای موردنیاز برای ترسیم اشاره می‌کند و نقشه‌های اولیه و اجرایی معماری را به‌تفصیل توضیح می‌دهد.

درباره‌ی کتاب مقدمه‌ای بر معماری، از ایده تا اجرا
معماری یکی از قدیمی‌ترین مهارت‌هایی است که بشر بدان دست یافته. در حقیقت از همان زمان که انسان یکجانشین شد و سعی کرد سرپناهی برای خود بسازد، معماری هم به وجود آمد. گرچه خانه‌های ابتدایی بسیار ساده و پیش‌پاافتاده بودند و بیشتر به لانه می‌ماندند، اما طی هزاران سال بعد، هم‌زمان با پیچیده‌تر شدن انسان، خانه‌ها هم پیچیده و هندسی‌تر شدند. از حدود ده هزار سال پیش از میلاد، رابطه‌ی آدمی با طبیعت و دنیا تغییر کرد. در همین دوران بود که در معماری هم خلاقیت و نوآوری‌هایی پدید آمد و بشر به‌جای تقلید، به سمت اجرای ایده‌های خود و ساخت سازه رفت. در این میان یکی از مهم‌ترین تحولات در مصر اتفاق افتاد. آثار به‌جای‌مانده از آن دوران نشان می‌دهند که ساختمان‌های آن برهه، مثل اهرام ثلاثه، هم از نظر فنی، هم از لحاظ مفهومی و هم از دیدگاه هنری اتفاق بزرگی بودند. قرن‌های بعدی سرزمین‌های یونان و روم در معماری پیشتاز بودند و توانستند مفاهیم هنری و تکنیکی جدیدی را به این حوزه اضافه کنند. بعدتر نیز سرزمین‌ها و فرهنگ‌های متفاوت باعث رشد و تکامل این هنر شدند، اما دوران مدرن و فرهنگ التقاطی آن معماری را هم زیر و رو کرد و روندی جدید به آن بخشید. گرچه امروزه، ما دانش و ابزارهای پیشرفته‌تری در اختیار داریم، اما به نظر بسیاری از منتقدین، مفهوم واقعی معماری تا حدی مخدوش شده و اصالتش را از دست داده. برای نمونه منتقدین ایرانی اعتقاد دارند در ساختمان‌های داخلی کمتر نشانی از فرهنگی ایرانی و معماری اسلامی دیده می‌شود. علی اسدی و محمد اسدی از جمله همین منتقدین هستند که معتقدند حالا هدف معماری به فراموش سپرده شده است. به خاطر همین این دو در کتاب مقدمه‌ای بر معماری، از ایده تا اجرا تلاش می‌کنند معماری را بار دیگر تعریف نمایند و جوانب و ابعاد آن را شرح دهند. این کتاب می‌کوشد ماهیت و ایده‌ی معماری را مرور و یادآوری نماید.

معماری را باید شاخه‌ای بین هنر و مهندسی دانست. از نظر هنری این فرم، بانفوذترین و همگانی‌ترین هنر به‌ حساب می‌آید. برخلاف دیگر فرم‌ها که خصوصی هستند و مخاطب به سراغشان می‌رود، معماری همیشه در معرض دید همگان قرار دارد و هرکسی می‌تواند آن را ببیند. این مسأله، خود موضوعات دیگری را هم پیش می‌کشد که بسیار حائز اهمیت‌اند؛ مثلاً این‌که معماری بر روی زندگی مردم شهر و اخلاق جامعه چه تأثیری خواهد گذاشت. پرسش‌هایی از این‌ دست نشان می‌دهند که معماران در طراحی‌های خود کار سختی دارند و باید نگاه و فلسفه‌ی عمیقی را پیش بگیرند. علی اسدی و محمد اسدی در بخش‌های ابتدایی کتاب مقدمه‌ای بر معماری، از ایده تا اجرا، به همین موضوعات پرداخته و سعی می‌کنند اهداف طراحی و کانسپت آن را شفاف‌تر توضیح دهند تا مخاطب آن را کاملاً درک کند. نویسندگان در ادامه به ابزارهای موردنیاز برای ترسیم اشاره می‌کنند و در مورد هریک حرف می‌زنند. در فصول پایانی نیز به نقشه‌های فاز یک و دو، یا همان نقشه‌ی اولیه و اجرایی معماری می‌پردازند و شیوه‌ی پیاده کردن آن‌ها را تشریح می‌کنند.

کتاب مقدمه‌ای بر معماری، از ایده تا اجرا را مؤسسه‌ی فرهنگی-هنری دیباگران تهران به چاپ رسانده است.
این کتاب به معماران، دانشجویان رشته‌ی معماری و کسانی که به این حوزه علاقه دارند، توصیه می‌شود.

تهیه و بررسی: تیام الف دباغی